Wednesday 17 May 2017

VANTIRHKOH TAWNG PAI!

Mahni chanchin sawi hi nuam tiviau mah ila, sawina tur hi ka nei ngai lem lo. Ka damchhunga ka theihnghilh tawh loh tur thil pakhat ka tawn dan ka'n sawi teh ang, ka chanchin tlem sawi phawt ila.

Lunglei atanga chhim lam, khawthlang lam nek deuh thingtlang khuaah ka piang a. Kum 15 mi ka nihin ka nu a thi a, kum 2 hnu lawkah ka pa chu a thi ve leh ta mai a, u mipa neiin kei aiin kum hnihin a upa a, a ni nen chuan kan in rawp ve tawh takah chuan kan awm dun a. Kan nu leh pate hian chhungte an neih awm ka hre lo a, ka u lahin a hre hek lo. A hnua ka hriat danin he khuaah hian an nupain engmah nei loin an pem lut a ni awm e. Hlimna thawm hian kan inchhungah hmun a chang meuh lo a, lungngaihna hian min tuam fo thin. Ka u nen lo neiin kan tul thin hle a, lo lam kan tul loh lai chuan lui kal, sava veh, thangkam leh chawhmeh chi hrang hrang zawn chu kan hna a ni thin. Chuti ang chuan kan nung chho ve a, khuaa kan awm ai mah hian ram lama kan awm hi a tam zawk awm e. Ka u nen chuan hna hrang hrang kan thawk a, mi hnuaia inhlawhfak chang pawh kan nei thin. Inhlawhna erawh kan khuaah chuan a vang hrep thung. Thingtlang motor luh ngai mang lohna khua a ni miau a.

Fur lai a ni a, kum dang zawng aiin ruahtui pawh a tla nasa. Lo lama kan tul lai tak a ni nghe nghe a, kartluana kan riah avangin kan buhfai neih chu a zo titih a ni tawh. Inrinni chuan khaw lama buhfai la turin ka u chu a kal ta a, mahse khaw thim hnu paw'n a rawn let ta lo. A tlai deuh dawn a ni ang tiin chaw ka ei san mai a, zan dar 7:00 velah pawh a thawm ri hriat tur a awm lo, ka mang a ang tan a, ngaihtuahna tha lo pui pui ka ngaihtuah a, 'Verhva lui a daikaina lamah a chesual em ni ang? Tui a lian nasa si ang a....Mah se, ka u kha tui hleuh thiam tak a ni si. A ni em lo ang,' ti chungin khaw lam panin ka kal ta vang vang a. Verhva lui kam ka thlen chuan ka u hnuhma reng reng ka hmu lo, ruah tlain a chhilh a nih ka ring ta ngawt a, lui erawh chu a lian hle thung. Dai kaina awlsam lai tur ka zawng a, tun hmaa kan kaina thin a hnar lamah chuan ka chho a, tuna kan kaina atang chuan a hla fu reuh mai. Eng tin tin emaw lui chu ka kai a, kha zan tluka zan hrehawm leh rei kha a vang ngawt ang.

Khuaah chuan tuman ka u an hmu lo a, kan in pawh kan kalsan ang angin a awm. Khawtlang hruaitute chuan min buaipui a, a zan a zanin mi tlawmngai ten lui lam an pan a. Kei erawh in ah min awm tir thung. Thil tha leh tha lo lam ngaihtuaha ka ngaihtuahna insual nasatzia kha aw. Ka pa thih a inleng kan neih hnua kan in a mihring tam ber zan a ni awm e, kan tap pawh chhungrual ang maiin an kil ve thup mai.

Mizo dana ni sarih kan zawn hnuah pawh ka u chu hmuh a ni ta lo. A iptepui tak ngial pawh kan hmu lo.  Tunah chuan mahni maiin ka ni ta! (Sawi duah lo mai ang. Kan sawi tum thlen hmain a ninawm palh ang). Ka u ka chan tak hnu chuan khaw lamah hun tam zawk ka hmang tawh a, tlangval ni ve ta chuan duh zawng kan lo nei a, duhtu pawh kan lo nei ve bawk a. Duh leh duh intawng chu a hlimawm ka ti hle. Pawi ber erawh chu a chhungte lung ka dum zo lo. A va hahthlak tak em! Chu aia pawi leh zual chu, ani nena kan induhna avang chuan khua atanga chhuak tura vauna ka dawng chu a ni. Kha vauna ka dawn zana ka nu leh pa, ka u ka ngaihzia kha ka sawi thiam lo. Karkhat chhunga ka chhuah loh chuan thih ka hmabak! Nula leh tlangval inkara induh tawnna hrinchhuahah chuan a mak leh rapthlak a tling hial lo'ng maw? ( he lai boruak pawh hi sawi tam lo zawk teh ang.).

Karkhat a tlin hma chuan, ka pianna khua leh ka in neih ve chhun, thingtuai leh dap, di hmanga khawrpum chu ka chhuah san a, a tihral theih ka tiral a, ken harsa lo tak tak nen chuan khaw thenawm ka pan a, vauna ka dawn angin khaw thenawmah pawh ka inbengbel thei lo. Hei em em hi chu amah mah tawh a sin.

Kan khua ka chhuahsan atanga kar hnih hnuah Lunglei ka thleng a, ka vawi khat kalna. Lunglei-ah chuan lirthei pawh a la tlemin, thawl pawh a la thawl viau. Ka thlen ni chuan in luah tur ka zawng ni leng a, ka hmu si lo, zan khatna chu veng pakhat hall fianrial deuh bathlarah ka riak a. A tukah chuan in luah tur chu ka hmu ta hlauh a, bungbel erawh bel pahnih leh thleng pakhat, fian pakhat. Chu zawng chu.

Ka inhlawhna atang chuan bungbel leh thil hrang hrang chu ka dap khawm a, ka lo thatchhe em em lo bawk a, nun dan pawh a pangngai ta viau mai. Zan khat ka leng haw chu ka inluah ka thlen hma, hmun reh deuh lai, in awm mang lohna lai ka thlen lai tak chuan ka bek ding lam hi a rawn ri chawrh a, ka thal chiang kher mai. Ka hawi chhuak chiah tihin ka khabe chu a aia nain a rawn ri leh chawk a, ka ha hnuai lam leh chung lam a insik chian danah khan na tak a ni. Ka lu a hai mam mam a, ka nak leh pum chu football chaih thiamin duh tawka na a, ball a chaih kual a, a pet vel ang mai hian a rik hian a ri zawih zawih a, eng nge ka ngaihtuah pawh ka hre lo. Ka dawh tawp chu a ni bik lo, dawh lo thei loin ka awm a ni zawk. Ka thi dang a ni ngei ang, ka nu leh pa chuan ral hla em em lo atang hian min lo thlir reng a. Ka'n au dawn a, ka thei bau lo. Ka mit sulh a, ka vir muai muai a, ka tawp hmuk ni berin ka hria.

Ka taksa chu a vawt vur a, ka'n indap a, kawr reng reng ka ha lo, ke kawr pawh ka ha lo! Chhe heu leh. Ka thil tawn chu ka hre chhuak uarh uarh a, phuba lak duhna rilru pawh ka pu peih lo. Han thawh mai ka tum a, ka innem kang lai chu ka awp rawp a, ka mit leh sulh a, chutih lai tak chuan ar a khuang al al a. Zing lam a ni ta tih chu ka ngaihtuah hman hram a.

Pen thawm chuan min tiharh zawk a, ka lawm ru hle. Kei, natuara let hlawm reng hi min pui ngei ang a, ka taksa vawt tak hi a lum thuai ang. Pen thawm chu a lo hnai zel a, ka zawnah chuan a ding det a, ka en hma chuan min kal pel ta daih mai. A hnung lam chu ka hmu hram a, karhmasa pathianni tuka kohhran thawhlawm rawn khawntu Upa. R. Lal**********a ngei kha a ni. A kawrlum hak atang chuan.

Chu lai kawng reh tak chu a reh hian a reh tlawk tlawk a, sava hram leh ar khuang chu thawm awm chhun a la ni deuh mai. Zing tawngtai dar ri nen. Ka che hleithei lo chu ka buaina ber a ni, min khawihna hle a nih dawn hi ka tih rilruk nuap nuap lai chuan, nupa pahnih an rawn kal ka hmu a, a mipa zawk chu ka lawina kohhran rawngbawltua thlan hlim deuh hlawt a ni. Ka bul an lo thlen chuan lo auh ka tum a, mahse ka tawng thei tlat lo, eng thil emaw hian ka hrawk chu a hnawh tlat. Min buaipuia ka rin nen, min kal pel ta mai a. An nu zawk chuan, 'tunlai khawvel tawp tawhzia hi aw, khawlaiah pawh an heti tawh...' a tih ri chu ka hre vuai vuai a. Ka mittui hnam tiam tiam leh ka na tuar che thei lo thaw ri erawh a hriain, a hmu lo. Anni pawh, 'zing tawngtai thulh ngai lo,' tia ka lawina kohhrana record nei tha anni.

Thei leh thei loin kawng sir lam deuhah chuan ka let phei a, vawi thum vel ka let hnu chuan ka chau hle a ni ang, ka awm hle hle a, ka muhil nge ka thidang pawh ka hre nek lo. Mizo tawng thiam mang lo tih hriat zeta tawngpai hian min lo be bawrh bawrh a, 'e heu! Vanramah hian (Vanram ka tihna chhan hi ka hre chuang law) Mizo tawng pai hmang an lo awm a ni maw,' tiin ka'n ngaihtuah ngawt a, ka dar a rawn na zawk a, ka harh chiang ngei mai. Ka'n hawi chhuak a, ka hriat mi ni lem lo hian a puan awrhlai chu a lo la thla mek a, ka hmai chu a rawn dep kual dan dan a. Ka lawm lutuk chu tawng ngaihna pawh ka hre lo. Mi pawm thu a, tawng ka tum a, ka danga thil tang tlat awm chuan tawng min ti harsa hle. Theih tawpin ka hrawka thil tang chu chhak chhuah ka tum a, a tawpah chuan ka ka atang chuan thi khar ka chhak chhuak a. Vawi li vel ka chhak hnu chuan ka tawng thei ta.

Chu pa chuan ka in luah lamah mi hruai a, ka khum ka thlen rual rual chuan ka mu sawp nghal nuaih mai, chu pa vek chuan tuilum hmangin ka taksa pum chu a dep chhuak a. Nachhawkna, tui hmanga a tih sawm chu thirfianin mi tulh bawk. Ka muhil ta siai siai a. Darkar engzah nge ka mut pawh ka hre lo, zan erawh a ni. Nilengin ka mu a ni ngei ang.

Thei leh thei loin ka tho kang a, ka khum bul mai chaw ei dawhkanah chuan plastic Bottle-a bawnghnute leh sarang var chhunga apple leh balhla awm chu ka hmu a. Ka pum a ri rawih rawih a, thei leh thei loin ka ei zo vek a. Ka muhil leh ta.

Kum tam a liam ta. Khatia, tawhsual ka tawh atanga ka dam fel ni thleng khan, Samari mi tha leh Vantirhkoh tawng pai-in tuktin min rawn tlawhin, bawnghnute leh ei tur mai bakah damdawi min rawn pe ziah thin. Tunah chuan hman thil a ni ta.

Abdul-a, bawnghnute sem, Lunglei veng pakhat thlanmual mawng, 'riangvaite thlanmual' tia an vuah hmuna an vui tak kha ka tan chuan Samri mi tha leh Vantirkoh tawng pai, duhawm tak si a ni. Tun thla ni 23 hi a thih champhaphak a lo ni leh ta reng mai. Pangpar nen a thlan awmna lam pan ka tum a, lo tel ve ta che.

[ Remchangah ka u nen kan intawn leh dan te, ka nu leh pa chanchin leh ka chanchin tlem kan la sawi leh dawn nia....]

No comments:

Post a Comment